Temat 43: “Smolik drągowinowiec i smolik sosnowiec- biologia, znaczenie gospodarcze, zwalczanie”.

Smolik drągowinowiec – Pissodes piniphilus, rząd: Chrząszcze (Coleoptera), rodzina: Ryjkowcowate (Curculionidae)

Morfologia. Chrząszcz osiąga długość 4-5 mm; pokrywy brunatnordzawe, z dużymi, żółtymi plamkami na każdej z nich. Na przedpleczu widoczne są 4 białe kropki. Larwy są białe, beznogie i łukowato zgięte, długości do 9 mm.

Biologia. Samica składa jaja od połowy kwietnia do końca sierpnia, po kilka pod cienką korę. Chodniki larwalne o zygzakowatym przebiegu są wyraźnie zarysowane w tyku. Kolebki poczwarkowe, zagłębione w bielu, wypełnione są białymi wiórkami. Część owadów zimuje w postaci owada doskonałego w ściółce lub w kolebkach poczwarkowych, część natomiast w stadium poczwarki, a nawet larwy. Żer uzupełniający prowadzą chrząszcze w koronach drzew, na strzale i gałęziach, gdzie wyjadają łyko i kambium.

Czynniki ograniczające. Wrogami naturalnymi tego owada są przede wszystkim dzięcioły, które niejednokrotnie jako pierwsze zdradzają zasiedlenie drzew.

Znaczenie gospodarcze. Smolik drągowinowiec należy do najpoważniejszych szkodników sosny pospolitej. Najczęściej zasiedla drzewa w 30—40-letnich drągowinach, ale np. na terenach uprzemysłowionych, na pożarzyskach i w drzewostanach nękanych przez korzeniowca wieloletniego — także drzewa starszych klas wieku. Rozmiar wyrządzanych przez niego szkód zwiększa się wskutek tego, że w miejscach żeru uzupełniającego następuje infekcja przez grzyby powodujące powstawanie obwaru. W wielu przypadkach smolik drągowinowiec jest szkodnikiem nie docenianym i nie zauważanym ze względu na to, że trudno jest dostrzec z dołu jego żerowiska, ulokowane wysoko na drzewach, w partiach o cienkiej korze.

Zapobieganie polega na przestrzeganiu zasad higieny lasu, a zwłaszcza usuwaniu z lasu wierzchołków i grubych gałęzi po ściętych drzewach oraz usuwaniu drzew zasiedlonych. Smolika drągowinowca zwalcza się zwykle jednocześnie z cetyńcami za pomocą drzew pułapkowych lub wykłada się pułapki specjalnie przeznaczone dla tego szkodnika. Pierwsza seria pułapek powinna być przygotowana w połowie kwietnia, a druga — w czerwcu. Korowanie pułapek powinno być zakończone przed okresem przepoczwarczenia się larw w drewnie. Jeżeli korowanie jest spóźnione, drewno zasiedlone należy wywieźć z lasu poza strefę zagrożenia lub zniszczyć owady przebywające w kolebkach poczwarkowych za pomocą stalowych szczotek lub brzozowych miotełek.

Bardzo podobny do smolika drągowinowca, zarówno pod względem wyglądu, jak i biologii, jest smolik sosnowiec (Pissodes pini).

Długość chrząszcza wynosi 7-9 mm, na przedpleczu ma 4 żółte kropki, a na pokrywach – dwie_ skośne przepaski. Smolik sosnowiec zasiedla dolne partie sosen o grubej korze. Wykazuje tendencje do wzmożonego występowania w drzewostanach osłabionych działaniem przemysłowych zanieczyszczeń powietrza, uszkodzonych przez pożar i silnie prześwietlonych przez szkodniki pierwotne. Zapobieganie i zwalczanie takie samo jak w przypadku gradacji smolika drągowinowca.

Źródło:

Podręcznik: “Ochrona lasu” dla techników leśnych.