Temat 36: ” Piędzik przedzimek (Operophthera brumata) i piędzik siewierak (Operophtera fagata)- biologia i znaczenie gospodarcze”.

Piędzik przedzimek – Operophthera brumata, rząd: Łuskoskrzydłe (Lepidoptera), rodzina: Miernikowcowate (Geometridae)

Morfologia. Motyl ten odznacza się wyraźnym dymorfizmem płciowym. Rozpiętość skrzydeł samców wynosi około 25 mm. Pierwsza para skrzydeł jest szara z ciemniejszymi przepaskami, druga para zaś jaśniejsza. Samice mają tylko skrzydła szczątkowe, nie sięgające końca odwłoka. Wyrośnięte gąsienice, jasnozielone z ciemniejszym grzbietem i białymi paskami po bokach oraz zieloną głową, osiągają długość do 25 mm.

Biologia. Rójka odbywa się w okresie od późnej jesieni do pierwszych dni grudnia. Pozbawione zdolności lotu samice wędrują po pniach drzew w korony. Jaja składają pojedynczo lub po kilka na gałązkach i pączkach, zimują jaja. Gąsienice lęgną się w kwietniu i zjadają liście, uszkadzają pączki oraz zawiązki owoców. W czerwcu schodzą po pniach drzew lub opuszczają się na nitkach snutej przez siebie przędzy do ściółki, gdzie następuje przepoczwarczenie.

Znaczenie gospodarcze. Piędzik przedzimek odznacza się dużym polifagizmem. Jego gąsienice żerują na różnych gatunkach drzew i krzewów liściastych. Szczególnie chętnie opanowuje dąb, brzozę i grab, ale występuje także na topolach, wierzbach i na drzewach owocowych w sadach. Największe szkody wyrządza w szkółkach i w uprawach, zwłaszcza w przypadku wystąpienia wczesnych przymrozków powodujących zamieranie pędów jeszcze nie zdrewniałych wskutek opóźnionego rozwoju w wyniku zniszczenia liści przez gąsienice.

W parkach i sadach zapobieganie szkodom polega na stosowaniu opasek lepowych, nakładanych na pnie drzew przed rójką, w celu uniemożliwienia przedostania się samic w korony drzew dla złożenia jaj.

Zwalczanie insektycydami kontaktowymi stosowane jest jedynie na terenach uporczywego silnego występowania w drzewostanach nasiennych, uprawach i szkółkach produkujących wielolatki. W zadrzewieniach miejskich i w parkach do zwalczania piędzika stosuje się biopreparaty.

Podobne szkody wyrządza piędzik siewierak. Jego gąsienice różnią się od gąsienic piędzika przedzimka czarną głową. Najczęściej żerują one na buku oraz na brzozie. Zwalcza się go podobnie jak piędzika przedzimka.

Źródło: Podręcznik: “Ochrona lasu” dla techników leśnych.