Pomór topoli – Cryptodiaporthe populea, parch osiki – Venturia tremulae – objawy chorobowe, przebieg choroby i zwalczanie.

Pomór topoli – Cryptodiaporthe populea, klasa: Workowce (Ascomycetes)

Występowanie. Choroba występuje przede wszystkim na topolach z sekcji Aigeiros.

Objawy i przebieg choroby. Choroba objawia się lokalnymi nekrozami kory, zamieraniem poszczególnych gałęzi lub całych młodszych drzew . Grzyb rozprzestrzenia się od wiosny do jesieni za pomocą zarodników konidialnych i dlatego jest również określany nazwą stadium niedoskonałego: Chondroplea (Dothichiza) populea. Grzybnia wnika do kory głównie przez blizny po opadłych liściach lub łuskach pączków, uprzednio zabijając komórki kory za pomocą toksyn. Na korze pojawiają się ciemne, lekko zapadnięte plamy wokół miejsc infekcji, drewno pod korą też staje się nieco ciemniejsze.

Głębokość wnikania grzybni zależy od wielu czynników, przede wszystkim jednak od zawartości wody w korze. Wskutek niedoboru wody kora nie może się bronić przez wytwarzanie warstwy korkowej. Podobnie dzieje się w niskich temperaturach, w których grzyb jeszcze może rosnąć, a topola już nie przyrasta. Dlatego grzyb rozwija się w korze najsilniej wczesną wiosną i późną jesienią, powodując duże nekrozy. Na wiosnę pojawiają się na martwej korze wystające piknidy średnicy około 1 mm, z których przy dużej wilgotności powietrza wydobywają się szarawe wstęgi, długości kilku mm, stanowiące zlepioną masę zarodników konidialnych. Po opróżnieniu się piknid pozostają na korze ślady w postaci malutkich zagłębień. Owocniki workowe w postaci maleńkich perytecjów pojawiają się najwcześniej po dwóch latach rozwoju grzyba.

Warunki sprzyjające. Należą do nich czynniki zewnętrzne osłabiające procesy fizjologiczne, np. susza, stagnująca woda, przesadzanie, zimowe i wczesnowiosenne ocieplenia, które zwiększają aktywność patogenu, długotrwałe magazynowanie zrzezów.

Zwalczanie. Występowanie choroby można ograniczyć przez uprawę odmian odpornych lub mało podatnych, a przede wszystkim przez chronienie młodych drzewek przed skrajnym niedoborem wody. Odnosi się to również do transportu sadzonek ze szkółki do miejsca sadzenia. Ponadto należy usuwać ze szkółki wszystkie resztki gałęzi topolowych, gdyż grzyb rozwija się na nich saprofitycznie. Jeśli grzyb zainfekuje sadzonkę na wysokości powyżej pół metra, to można ją ściąć na bezpieńkę – powinna wypuścić zdrowy pęd. W matecznikach infekcja młodych pędów może następować przez grzybnię znajdującą się w karpach. Porażone karpy należy usuwać i palić.

W szkółkach i matecznikach można również stosować fungicydy miedziowe i karbaminianowe. Opryskuje się od połowy czerwca w odstępach 3—4 tygodni, 3 lub 4 razy.

Parch osiki – Venturia tremulae, klasa Workowce (Ascomycetes)

Występowanie. Grzyb występuje na topolach, głównie na osice, topoli szarej i białej. Podobną chorobę wywołuje u topoli czarnej i jej mieszańców parch topoli (Venturia populina), u wierzb zaś — parch wierzby (Venturia saliciperda). Parch wierzby powoduje duże straty w plantacjach wikliny.

Objawy i przebieg choroby. Na liściach pojawiają się brunatne, nieregularne plamy z nekrotycznymi brzegami, z nalotem o barwie oliwkowozielonej do żółtobrunatnej, który tworzą skupienia zarodników konidialnych. Najsilniej są porażane najwcześniej rozwijające się liście. W sprzyjających warunkach meteorologicznych grzybnia przerasta przez ogonki liściowe do kory młodych pędów i powoduje ich więdnięcie i zamieranie. Na martwych pędach również wytwarzają się skupienia zarodników. Na opadłych liściach grzyb dalej się rozwija, wytwarzając owocniki stadium workowego. Przy powtarzającym się przez kilka lat porażaniu topoli powoduje duże straty, które polegają na krzaczastym wzroście młodych drzew, a nawet ich zamieraniu.

Warunki sprzyjające. Ciepła i wilgotna wiosna.

Zwalczanie za pomocą fungicydów. Opryskiwania wykonuje się latem i jesienią.