Mumifikacja żołędzi i zamieranie pędów sosny-objawy i zapobieganie.
Mumifikacja żołędzi choroba powodowana przez Ciboria batschiana Zopf (Ascomycota, Ascomycetes, Helotiales).
Pierwsze objawy to żółtopomarańczowe przebarwienia liścieni, które zlewają się i zmieniają zabarwienie na oliwkowobrunatne. Na powierzchni liści pojawia się nalot grzybni wytwarzającej zarodniki konidialne.
W końcu łupina nasienna pęka i odpada, a liścienie przyjmują postać czarnej pomarszczonej mumii a przy sprzyjających warunkach na powierzchni żołędzi tworzą się owocniki w postaci miseczek Porażenie żołędzi następuje w okresie ich dojrzewania i opadania.
Chorobie sprzyja przelegiwanie żołędzi w ściole przed zbiorem, uszkodzenia łupin, nieodpowiednie przesuszenie żołędzi przed ich przechowywaniem, złe warunki przechowywania, zwłaszcza zbyt wysoka temperatura i wilgotność.
Ochrona: szybki i sprawny zbiór i transport żołędzi, oddzielenie żołędzi uszkodzonych, powolne przesuszanie, odpowiednie warunki przechowywania, zaprawianie żołędzi zaprawami nasiennymi.
Podczas przechowywania nasion może zajść potrzeba stosowania środków grzybobójczych i owadobójczych. Z doświadczenia wiadomo, że niektóre preparaty wywierają szkodliwy wpływ na nasiona i obniżają ich żywotność.
Ze względu na niską skuteczność środków chemicznych w zwalczaniu mumifikacji żołędzi, korzysta się obecnie przede wszystkim ze sposobu zwanego termoterapią. Metoda ta, opracowana przez fitopatologów leśnych z Nancy, polega na moczeniu żołędzi przez 2-3 godziny w wodzie o temperaturze 41°C. Ten sposób postępowania o charakterze terapeutycznym jest znacznie bardziej skuteczny niż jakakolwiek znana metoda chemiczna. Po termoterapii i obcieknięciu wody, przywracającym wilgotność rzędu 45%, nieobeschnięte jeszcze żołędzie zaprawia się fungicydem Rovral w proszku (składnik aktywny iprodione, 50%), umieszcza w pojemnikach i przechowuje w chłodni.
We francuskiej stacji La Secherie de la Joux prowadzi się od pewnego czasu badania również nad innymi jeszcze sposobami zwalczania chorób grzybowych przechowywanych żołędzi, np. przez „termozamgławianie”, polegające na powtarzanym co jakiś czas rozpylaniu roztworu fungicydu Rovral (w specjalnym rozpuszczalniku) w postaci delikatnej mgły. Umożliwia to penetrację nasion w pojemnikach przez fungicyd, bez konieczności ich wyjmowania z chłodni.
Zamieranie pędów sosny – MoreleGremmeniella abietina (Lagerb.) M. t i Cenangium ferruginosum Fr. (Ascomycota, Ascomycetes, Helotiales). Choroba występuje głównie na sośnie zwyczajnej wszystkich klas wieku, choć najgroźniejsza jest dla drzew od 5 do 25 roku życia. Występuje epifitozyjnie.
Objawy: na zakażonych pędach tegorocznych paczki silnie się przeżywiczają, zazwyczaj nie pędzą już w następnym roku, albo wytworzone pędy są krótsze.
W górnej części porażonych pędów igły brunatnieją (zaczynając od dołu) i przedwcześnie opadają. W rok później z pąków przybyszowych u nasady zamarłych pędów wytwarzają się gęste skupienia pędów przypominające czarcie miotły. Na pędach mogą tworzyć się także niewielkie raki drzewne. Zwykle po przebyciu pierwszych faz choroby drzewa wracają do zdrowia. Rok po zamarciu na pędach pojawiają się miseczki patogenów. Do zakażenia dochodzi poprzez nieuszkodzone miejsca na pąkach (zwłaszcza u nasady) oraz pędy krótkie, a także możliwe jest przez rany.
Warunkiem sprzyjającym są warunki stresowe osłabiające drzewostany sosnowe np. wysoka wilgotność i niskie temperatury, pogorszenie się warunków wodnych w glebie.
Ochrona: poprzez odpowiednie pielęgnowanie drzewostanów i kształtowanie środowiska leśnego. Ochrona chemiczna w szkółkach.
Źódła: