Temat 50: “Insektycydy-środki zwalczające owady”

Insektycydy – środki owadobójcze, są to substancje chemiczne i mikrobiologiczne używane do zwalczania szkodliwych owadów. Mogą być to związki pochodzenia naturalnego (np. nikotyna, pyretrum) oraz syntetyczne (np. z grupy chlorowanych węglowodorów, fosforanów organicznych, karbaminianów). Insektycydy mikrobiologiczne, tzw. biopreparaty, zawierają drobnoustroje, która są chorobotwórcze dla owadów

Substancja aktywna preparatu może przedostawać się do organizmu szkodnika przez okrywę ciała (środki kontaktowe) lub przez układ pokarmowy (środki żołądkowe). Występują również środki oddziałujące na układ oddechowy owadów. Pod względem sposobu działania w roślinie, insektycydy mogą być powierzchniowe – pozostające i działające na powierzchni rośliny , wgłębne -wnikające do liści oraz układowe (systemiczne) – wnikające do wnętrza rośliny i wraz z sokami przemieszczane do wszystkich części roślin. Przedostając się do tkanek, stają się trucizną dla insektów żerujących na roślinie, nie zagrażając przy tym samej roślinie.

W zależności od substancji aktywnej, insektycydy syntetyczne dzieli się na:

Chloroorganiczne (np. DDT, metoksychlor, lindan, aldryna, dieldryna, heptachlor, endosulfan). Są to związki nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w tłuszczach i rozpuszczalnikach organicznych. Działają kontaktowo, przez przewód pokarmowy i drogi oddechowe. Są trwałe chemicznie, toksyczne dla człowieka. Kumulują się w żywych organizmach i środowisku.

Związki fosforoorganiczne (estry kwasu fosforowego, tiofosforowego, pirofosforowego, i związków fosfonowych). Nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w tłuszczach i rozpuszczalnikach organicznych. Łatwo ulegają rozkładowi hydrolitycznemu wewnątrz rośliny, na jej powierzchni i w glebie. Okresy karencji preparatów z tej grupy chemicznej są znacznie krótsze, większość jednak cechuje duża toksyczność. W zasadzie nie kumulują się w środowisku, a w organizmach zwierząt stałocieplnych szybko ulegają rozkładowi.

Karbaminiany i ditiokarbaminiany. Karbaminiany to pochodne kwasu karbaminowego, ciała stałe, słabo rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych, zaś ditiokarbaminiany – pochodne kwasu ditiokarbaminowego. Związku te łatwo wchłaniają się z przewodu pokarmowego, szybko ulegają przemianom metabolicznym i wydaleniu, cechuje je mała toksyczność. Znajdują najszersze zastosowanie spośród insektycydów – stosowane są jako środki owadobójcze i roztoczobójcze, zarówno w ochronie roślin, jak i do niszczenia szkodników magazynowych, domowych i ektopasożytów.

Pestycydy dopuszczone do stosowania w lasach stan na 2020 r. http://www.zolszczecinek.lasy.gov.pl/documents/26022555/26135299/%C5%9Brodki+03_02_2020/8f50a7b7-d227-95b1-5dda-1f3324396c4d

Forest Stewardship Council® (FSC®) to organizacja zajmująca się certyfikacją lasów oraz produktów z drewna i papieru.  Przestrzeganie wytycznych FSC umożliwia pozyskiwanie drewna przy jednoczesnym zachowaniu żywotności lasów oraz ich bogactw biologicznych. System FSC jest obecnie uznawany za jeden z najbardziej wiarygodnych wśród istniejących na świecie systemów certyfikacji zasobów leśnych, Jako jedyny popierany jest przez główne organizacje ekologiczne. ŹRÓDŁO: https://controlunion.pl/drewno-i-papier/fsc/

STOSOWANIE Środków Ochrony Roślin W ŚWIETLE PRZEPISÓW FSC I PEFC

Użycie preparatów chemicznych w ochronie drzewostanów przed szkodnikami i chorobami infekcyjnymi drzew jest w znacznym stopniu ograniczone w związku z powszechnie przyjętym w Lasach Państwowych systemem certyfikacyjnym FSC. W FSC opracowano własne restrykcyjne
kryteria oceny środków ochrony roślin i na ich podstawie sformułowano wykaz „wysoce niebezpiecznych” pestycydów, których stosowanie w ochronie lasów uznano za zabronione. Wskutek tego użycie większości zarejestrowanych w Polsce dla leśnictwa insektycydów, fungicydów, herbicydów i rodentycydów jest niedozwolone w lasach certyfikowanych. Z systemu certyfikacji FSC są wyłączone szkółki leśne, co oznacza, że mogą być w nich stosowane środki ochrony roślin zawierające substancje aktywne zabronione przez FSC, pod warunkiem, że są one zarejestrowane dla leśnictwa. Natomiast w systemie PEFC, opartym na standardach krajowych przyjmuje się, że w lasach certyfikowanych mogą być stosowane wszystkie środki ochrony roślin zarejestrowane w Polsce dla leśnictwa przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Krótkoterminowe cele Polityki Pestycydowej FSC obejmują:
 promocję wszelkich działań zmierzających do zminimalizowania ryzyka dla zdrowia ludzi i negatywnego wpływu na środowisko podczas stosowania pestycydów chemicznych;
 zmniejszenie liczby stosowanych pestycydów chemicznych oraz ich dawek;
 eliminację ze stosowania najbardziej niebezpiecznych pestycydów chemicznych.

Długofalowym celem niniejszej Polityki jest wyeliminowanie stosowania pestycydów chemicznych w jednostkach certyfikowanych.